Tavuklarda Beslenme

Bilindiği üzere tavuklar genel itibariyle; süs tavukları, yumurta tavukları ve et tavukları olmak üzere üç ayrı sınıfa ayrılır. Tavuklarda beslenme açısından bakıldığında ise tüm bu ırkların beslenme programlarının farklılık gösterdiğini söylemek mümkündür. Dolayısıyla besicilerin beslenme ve bakım programı yaparken dikkat alması gereken ilk nokta; beslediği tavuklardan hangi amaçla yararlanmak istediğidir.

Tavuklar Ne Yer?

İlk paragrafta da ifade edildiği gibi ‘Tavuklar ne yer ?’ sorusunun yanıtının şekillendirilmesi noktasında göz önünde bulundurulması gereken ilk faktör; tavuğun hangi amaçla beslendiğidir. Burada altı çizilmesi gereken noktalardan ilki; yumurta tavukları için yağ oranı yüksek besinlerden uzak durulması, et tavuğu besiciliğinde ise yağ oranı yüksek ve et yapan besinlerin tercih edilmesidir.

‘Tavuklar ne yer ?’ sorusuna verilecek yanıtlar çerçevesinde tavuklarda beslenme ile ilgili dikkat edilmesi gereken temel noktaları şu şekilde sıralamak mümkündür;

  • Tavuklar ve diğer kanatlı hayvanların yem tüketimi düzeylerinin belirlenmesinde etkin olan faktör enerjiye duydukları ihtiyaçtır. Dolayısıyla konumuz olan tavukların yüksek enerjiye mi yoksa düşük enerjiye mi ihtiyaç duyduğu beslenme noktasında belirleyici olacaktır. Örneğin; yüksek enerji düzeyine sahip yemler ile beslenen tavukların yem tüketim düzeyi, düşük enerji düzeyine sahip yemler ile beslenen tavuklara kıyasla daha düşük olacaktır.
  • Tavuklar için beslenme noktasında hiyerarşi; Karbonhidrat -> Yağlar -> Protein -> Mineral -> Vitamin olarak sıralanabilir. Buradaki hiyerarşide tavuklar için temel enerji kaynağını karbonhidratların oluşturduğu unutulmamalıdır.
  • Tavuklarda beslenme üzerinde en büyük etkiye sahip olan faktör, kümesin ve tavukların beslendiği çevrenin sıcaklığıdır.  Tavuklar terleme ile vücut sıcaklığı dengeleyemediğinden dolayı ortam ısısının yükselmeye geçmesi durumunda ihtiyaç duydukları enerji miktarını azaltma yoluna giderler. Bunu bir örnekle açıklamak istersek; normal koşullarda bir yumurta tavuğu için uzmanların belirttiği ihtiyaç duyulan enerji miktarı 300 kcal iken, ortam sıcaklığının yükselmesi durumunda bu miktar 100 kcal’a kadar inebilir. Uzmanların bu aşamada ifade ettiği bilgi; 1°C’lık artışın tavukların yem tüketiminde yaklaşık % 2’lik oranda bir azalmaya neden olacağı şeklinde açıklanabilir.
  • Yem rasyonlarına katılan yağlar yüksek enerji teminini kolaylaştırdığında dolayı özellikle et tavukları için erken bir gelişim sürecinin zeminin hazırlar.
  • Tavuklar için kullanılan temel gıdaların başında buğday gelir. Buna ek olarak; yağ oranı yüksek arpa ve mısırın da özellikle et tavuklarının beslenmesinde kullanıldığı bilinen bir gerçektir. Temel gıdalara ek olarak; gerek salma olarak gerekse de kapalı bir kümes ortamında beslenen tavuklar için yaz ya da kış fark etmeksizin yeşillik ve sebze takviyesi çok önemlidir. Burada salma olarak beslenen tavukların yaz ayların toprağın böcek ve yeşillik gibi nimetlerinden yararlanacağının fakat kış aylarında bu tarz bir durumun hayli zor olduğunu ifade etmek gerekir. Sebze ve yeşillik takviyesi esnasında dikkat edilmesi gereken; tavuklara kesinlikle küflü besinler verilmemesidir. Küflü besinler tavukların sindirim sistemi üzerinde hassas bir etki meydana getirdiğinden ötürü tercih edilmesi muhtemel besinler içerisinde yer almaz.

Görüldüğü üzere tavuklarda beslenme kapsamında birçok etkin faktör ve kritik nokta vardır. Burada listelenen tüm detayları besici tarafından dikkate alınarak uygulanması, beslenen ırkın veriminin arttırılmasının şüphesiz önünü açacaktır.

‘Tavuklar ne yer ?’ sorusu etrafında ortaya çıkan ve temel yahut takviye gıda olarak nitelendirilen beslenme metotlarının tavuklar üzerinde yaptığı etki;

  • Tavuğun yumurta ya da et veriminin artması.
  • Tüy ve deri kalitesinin yükselmesi.
  • Et tavuklarının çabuk gelişim göstermesi.

ile neticelenecektir. Burada ifade edilen kaliteli yem; tavuğun yapısına ve beslenme amacına uygun olmasının yanında, besleyici ve enerji yönü denge içerisinde olan yemler olarak tarif edilebilir.

Bir önceki paragraflarda ifade edilen takviye gıdaların yanında enerji yönü yüksek olan besinler; yonca ve balık unudur. Burada ifade edilen besinlerin dengeli bir şekilde karıştırılmasıyla oluşturulan karma yemler, tavukların yumurta veriminin arttırılması ve gelişim sürecinin hızlandırılması noktasında destek sağlayıcı nitelikte olacaktır.

Dolayısıyla tavuk besicileri, “Tavuklar ne yer?” sorusunun yanıtını verirken geniş bir besin yelpazesinden bahsetmeli ve her bir besin grubunu değerlendirerek tavuğun yapısına, yaşına ve türüne uygun şekilde bir araya getirilmesini denetlemelidir.

Elbette tavuklarda beslenmekümesteki sulukların düzenli olarak temizlenmesi ve yenilenmesi ile sulara katılan vitaminleri de kapsar.

Özellikle kış aylarında tavukların suyuna katılacak olan az miktarda sirke, hastalıklar karşısındaki direncin artmasına ve tavukların veriminin büyük ölçüde düşüş göstermesinin önüne geçecektir.

“Suluklar noktasında kritik öneme sahip aşamalardan bir tanesi de, düzenli olarak temizlenmeleridir. Uzun süre temizlenmeyen suluklarda biriken pisliklerin bakteriyel oluşumlara zemin hazırlaması kümeste hastalık oluşumuna davetiye çıkartacağından dolayı besicilerin suluk temizliği konusunda da hassasiyet göstermesi gerekir.”

Yumurta Tavuğu Nasıl Beslenir?

İlk paragraflarda da ifade edildiği gibi, tavuğun beslenmesinde tercih edilecek olan besin maddeleri belirlenirken tavuğun türü dikkate alınır. Bu nedenle de, yumurta ve et tavuklarının beslenmesi arasında birtakım ufak farklılıklar ortaya çıkar.

“Yumurta tavuğu nasıl beslenir?”sorusuna verilecek yanıtlar, hiç şüphesiz üst düzey bir yumurta verimi için kritik bir öneme sahiptir. Yumurta tavuklarının beslenmesinden kullanılan besin maddelerini şu şekilde detaylandırmak mümkündür;

  • Kalsiyum oranı yüksek yemler.
  • Salma olarak bakılan tavuklar da dahil olmak üzere; kıvırcık, maydanoz vb. yeşillikler ile haftada 2 kez takviye edilmesi.
  • Tavuk metabolizması tarafından kolaylıkla sindirilebilen ve enerji verici yönü ağır basan yemler.

Tavukların her çeşit tüketim maddesi ile beslenebileceği özellikle köy ortamında ya da çiftlikte büyüyen bireylerin aşina olduğu bir durumdur. Dolayısıyla gaga ile tüketilebilecek örneğin; karpuz, salatalık, bozulmuş sulu yemekler vb. tüketim maddeleri de tavukların beslenmesinde kullanılabilir. Tüm bunlara bakıldığında; tavuklarda beslenme noktasında belirli birtakım besinlere bağlı kalınmaması, yararlanılabilecek tüm besin gruplarının değerlendirilmesi önemlidir.

“Piyasada hizmet veren birçok yem markası vardır ve bu markaların her birinin fiyat, kalite, teslimat kolaylığı vb. faktörler noktasında avantaj ve dezavantajları mevcuttur. Özellikle palet yem kullanmak isteyen besicilerin, piyasadaki tüm yemleri detaylı bir şekilde inceledikten sonra karar vermesi gerektiğinin altını çizmek gerekir.”

Burada unutulmaması gereken bir nokta da; ucuz fakat kalitesiz yemlerin tercihinden imkanlar dahilinde uzak durulmasıdır. Bu tarz yemler her ne kadar ilk aşamada avantajlı gibi görünse de, tavuğun metabolik faaliyetlerini olumsuz etkilediğinden dolayı besici için istenmeyen sonuçlar doğuracaktır.

Yorumlarınızı görmekten mutluluk duyarız

Cevap Bırakın

Süslü Kanat